Khi bước sang tuổi lên ba, trẻ thường trở nên bướng bỉnh, không nghe lời khiến cha mẹ buồn phiền. Các chuyên gia tâm lý gọi đó là “thời kỳ khủng hoảng” về tâm lý của trẻ. 8 cách dạy trẻ 3 tuổi biết nghe lời dưới đây mà chuyên gia bật mí sẽ giúp ích vô cùng cha bố mẹ!
1. Vì sao trẻ 3 tuổi lại không nghe lời?
Vì sao trẻ 3 tuổi không nghe lời
Con không nghe lời không chỉ khiến cha mẹ cảm thấy bất lực về cách dạy con mà còn khiến không khí gia đình trở nên căng thẳng. Thế nhưng, rất nhiều bậc phụ huynh lại chưa dành thời gian tìm hiểu tâm lý cũng như lý do vì sao con lại bướng bỉnh như vậy.
Đặc điểm tâm lý chung của trẻ khi lên 3 là:
1.1. Thích khám phá, tìm tòi thế giới xung quanh
Bé thích khám phá thế giới xung quanh
Khi bước sang tuổi lên 3, bé bắt đầu hình thành nhận thức và vạn vật xung quanh mình như nhà cửa, xe cộ, bạn bè,... Bé sẽ đặt ra rất nhiều câu hỏi cho bố mẹ theo kiểu:
Tại sao nhà họ lại như này?
Tại sao cây này có hoa màu này?
...
1.2. Thích bắt chước, làm theo người khác
Trẻ thích bắt chước
Ở độ tuổi lên 3, trẻ bắt đầu hoàn thiện khả năng nghe nói và hiểu những điều người khác nói với mình. Đây cũng là giai đoạn bé hình thành nhân cách, tính cách và nhận thức quan trọng. Bé sẽ có xu hướng làm theo người khác, đặc biệt là cha mẹ, ông bà,... sống hàng ngày cùng mình. Ví dụ, bắt chước mẹ đi giày cao gót, nghe và trả lời điện thoại giống bố,...
1.3. Thích tự lập
Trẻ thích tự lập
Bé muốn được tự xúc cơm, được tự tắm và làm theo ý thích của mình. Tuy nhiên, ở độ tuổi này bé chưa tập trung cao nên thường có xu hướng nhanh chán.
1.4. Hay giận dỗi, đòi hỏi
Trẻ giận dỗi
Muốn gì phải lấy cho bằng được là tâm lý chung của các bé lên 3. Vì thế, nếu cha mẹ, người lớn không đáp ứng được yêu cầu bé sẽ trở nên cáu giận.
Theo Thạc sĩ Nguyễn Thị Quỳnh, Trung tâm hỗ trợ tâm lý cộng đồng SPC, đặc điểm tâm lý ở tuổi lên 3 nên bé luôn nhận thức được vị trí của bản thân. Ngoài ra, bé luôn muốn khẳng định mình và muốn gây ảnh hưởng lên người khác. Do vậy, trẻ trở lên bướng bỉnh và khó bảo hơn khi còn nhỏ.
2. 8 cách dạy trẻ 3 tuổi biết nghe lời
Dạy trẻ nghe lời
Cũng theo Thạc sĩ Nguyễn Thị Quỳnh, mức độ biểu hiện khủng hoảng và thời gian khủng hoảng của trẻ khác nhau. Chúng có thể kéo dài hoặc ngắn phụ thuộc rất nhiều vào môi trường giáo dục và bản thân bé. Nếu bé được dạy nhiều kỹ năng, khả năng ngôn ngữ tốt, đặc biệt được cha mẹ giáo dục đúng cách thì mức độ khủng hoảng tâm lý trẻ giảm bớt đi.
Để con biết nghe lời, ngoan ngoãn, các chuyên gia tâm lý khuyên cha mẹ nên tham khảo các cách sau đây:
2.1. Thường xuyên chơi cùng con
Thường xuyên chơi với con
Tâm lý của bé 3 tuổi rất thích được khám phá, học hỏi. Cha mẹ có thể chơi với con thông qua trò chơi mang tính xã hội như đóng vai nhân vật, chơi nấu ăn, lái xe, xếp hình,... Ngoài ra, các trò chơi học tập như đọc truyện, hát, tô màu,... cũng sẽ giúp bé có sự hiểu biết xã hội, rèn được tính kiên trì, nhẫn lại và phân biệt được đâu là tốt, đâu là xấu,...
2.2. Luôn động viên, khích lệ con
Cách dạy trẻ 3 tuổi biết nghe lời
Có rất nhiều ông bố, bà mẹ chỉ biết chỉ trích con khi làm không theo ý muốn của mình mà chưa bao giờ dành cho con lời động viên hay khích lệ. Chính điều đó khiến trẻ cảm thấy mình vô dụng và trở nên cáu giận, thậm chí lì lợm hơn. Vì vậy, khi thấy con cố gắng thực hiện một việc dù nhỏ nhất như: xúc cơm, tự chơi, tự mặc quần áo,... thì cha mẹ nên dành cho con những lời khen âu yếm hoặc có một phần thưởng nhỏ nào đó để bé cảm thấy mình thật hạnh phúc, có giá trị.
2.3. Luôn tạo cho con cơ hội được thể hiện bản thân
Luôn tạo cho con cơ hội được thể hiện bản thân
Nhiều ông bố, bà mẹ cảm thấy lo lắng khi bé tự tắm hay tự đi vệ sinh, tự xúc cơm mà không cần sự trợ giúp của người lớn. Đó là sai lầm của hầu hết các bậc phụ huynh dẫn đến việc trẻ trở lên bướng bỉnh và không nghe lời. Bố mẹ hãy cứ tạo cơ hội cho con được làm những điều mình thích và quan sát các hành động của trẻ để cảnh báo, xử lý tình huống kịp thời.
2.4. Mở rộng phạm vi giao tiếp của trẻ
Mở rộng phạm vi giao tiếp của trẻ
Cách dạy trẻ 3 tuổi biết nghe lời, ngoan ngoãn mà chuyên gia tâm lý khuyên cha mẹ nên áp dụng đó là tạo điều kiện cho bé mở rộng phạm vi giao tiếp. Bởi vì, trẻ không chỉ có nhu cầu giao tiếp với các thành viên trong gia đình mà còn cần giao tiếp với bạn bè, thầy cô và những người xung quanh.
2.5. Ứng xử với tình huống con mắc lỗi
Bình tĩnh khi con làm sai
Khi bé mắc lỗi, cha mẹ cần hết sức bình tĩnh, tuyệt đối không để tâm lý bị kích động về lỗi của trẻ vừa mắc phải. Khi bình tĩnh, cha mẹ sẽ có phương án giải quyết nhẹ nhàng và ổn thỏa hơn.
Việc mất bình tĩnh ở người lớn như quát mắng, thậm chí đánh con nhất là trước mặt người khác sẽ khiến trẻ trở nên lì đòn, không nhận lỗi mình vừa làm.
Trường hợp bé ăn vạ, bố mẹ có thể nghiêm sắc mặt, yêu cầu con dừng ngay lại hành vi. Nếu bé cố tình tiếp tục ăn vạ thì cha mẹ hãy lờ đi như không biết và đánh lạc hướng sang một chuyện khác. Chiến thuật này có tên là phân tâm để bé không ăn vạ nữa.
2.6. Xử lý tình huống trẻ xem quá nhiều thiết bị điện tử
Bé xem Tivi nhiều
Trẻ thường sẽ đối phó với người lớn khi không được xem TV hay điện thoại, ipad thông qua hành động giận dỗi, khóc,... Để bé giảm bớt cơn giận cha mẹ nên mang đồ chơi khác cho con, những đồ chơi bé thích và hướng sự chú ý của bé ra khỏi thiết bị điện tử đó.
2.7. Không hỏi bé câu quá khó
Không hỏi bé câu quá khó
Mặc dù tâm lý bé rất tò mò, muốn thể hiện mình nhưng mức độ hiểu biết của bé còn giới hạn. Cha mẹ không nên hỏi bé kiểu: Vì sao con làm như vậy? Hãy kể cho mẹ biết từ sáng đến giờ con đã làm gì? Thay vào đó, mẹ nên trò chuyện với con bằng câu ngắn, ngôn ngữ dễ hiểu.
2.8. Thỏa mãn nhu cầu cơ bản của con
Thỏa mãn nhu cầu cơ bản của con
Nếu bé đang quá buồn ngủ, đói, hay đang ốm đau,... bố mẹ hãy thỏa mãn nhu cầu của bé trước và không nên khiến sự việc trở nên trầm trọng hơn.
Hi vọng rằng, những cách dạy trẻ 3 tuổi biết nghe lời trên đã giúp ông bố, bà mẹ có thêm kiến thức và bí kíp trong công cuộc nuôi dạy con đúng chuẩn. Chúc cha mẹ áp dụng thành công nhé!
